Badanie stężenia erytropoetyny (EPO) służy różnicowaniu przyczyn niedokrwistości i czerwienic, a także ocenie pacjentów z niewydolnością nerek i supresją szpiku. EPO, glikoproteinowy hormon, produkowany jest głównie w nerkach (ponad 90%) oraz w wątrobie (poniżej 10%).
Rola EPO
EPO reguluje tworzenie erytrocytów przez stymulację komórek prekursorowych w szpiku kostnym i hamowanie ich apoptozy. Zwiększa produkcję czerwonych krwinek w odpowiedzi na niski poziom tlenu we krwi. Przy wysokim ciśnieniu tlenowym produkcja EPO zmniejsza się, co jest widoczne po przetoczeniu dużych ilości krwi.
Wskazania do Badania EPO
- Niedokrwistość (anemia): Pomaga rozróżnić niedokrwistość pierwotną (wysoki poziom EPO) od wtórnej, związanej z innymi chorobami.
- Czerwienica (policytemia): Umożliwia odróżnienie czerwienic pierwotnych (niski poziom EPO) od wtórnych (wysoki poziom EPO).
- Niewydolność nerek: Monitoruje funkcję nerek i skuteczność leczenia.
Interpretacja Wyników
- Niedokrwistość pierwotna: Wysoki poziom EPO stymuluje produkcję erytrocytów w odpowiedzi na niedobór żelaza lub hemoglobinopatię.
- Niedokrwistość wtórna: Zależność od poziomu EPO jest mniej oczywista, ponieważ przyczyny są związane z innymi chorobami.
- Czerwienica pierwotna: EPO nie jest skorelowane z nadmiarem erytrocytów.
- Czerwienica wtórna: Wysoki poziom EPO prowadzi do nadmiernej produkcji erytrocytów.
Oznaczenie stężenia EPO jest kluczowe w diagnostyce zaburzeń produkcji erytrocytów i ocenie funkcji nerek.